بررسی نقش و جایگاه معلم به‌عنوان برجسته‌ترین الگوی اخلاقی در آموزش از منظر اسلام

بررسی جایگاه و اعتبار ارتباطات مکتوب از منظر اسلام

امروزه رایج‌ترین ابزار ارتباط رسمی در نظام‌های اجتماعی مکتوبات است، به‌طوری که رسمیت به عنوان یکی از ابعاد اصلی ساختاری سازمان با معیار میزان مقررات مکتوب سنجیده می‌شود. اعتمادسازی مکتوبات در روابط اداری به‌طوری است که امروزه از نظر حقوق‌دانان یکی از ادلة اثبات‌کننده در محاکم قضایی اسناد مکتوب است تا جایی که از نظر آنان اعتبار نوشتار و اسناد مکتوب از کلام شفاهی فراتر رفته است. با این حال در فقه...

جایگاه ریاضت در تربیت اخلاقی از منظر قرآن و حدیث

این نوشتار سعی در بازنگری و تقویت جایگاه «ریاضت نفس» در نظام تربیتی و اخلاقی اسلام دارد؛ ریاضت، روح انسان را «قوت» و «خضوع» می‌بخشد و این دو خصلت، ضامن موفقیت در همه عرصه‌ها اعم از فردی و اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، دنیوی و اخروی هستند؛ ریاضت به دو قسم اختیاری و غیر‌اختیاری قابل تقسیم است که تمام تکالیف شرعی در قسم اختیاری جای گرفته و مقصود از ریاضت غیر‌اختیاری، ابتلائات و امتحانات الهی است؛ این ...

اصول اخلاقی محیط زیست از منظر اسلام

عواقب زیانبار بهره­برداری بی­رویه از طبیعت و پیدایش انواع‏ آلاینده­ها در محیط زیست، پیشرفت و توسعه بدون برنامه­ریزی همه جانبه که با ‏تخریب وآلودگی محیط زیست همراه است، نگاه جهانی به مؤلفه­های زیست محیطی در جهان، وضعیت مخاطره­آمیزی را نشان می­دهد. ضرورت تدوین اصول اخلاق زیست محیطی که نظر بر آرمان­های اخلاقی الهی داشته باشد و در عین حال ‏توسعه و بهبود زندگی مادی را نیز در بر­گیرد، جدی­تر از هر زم...

استاندارد‌های اخلاقی آموزش از منظر دستورات اسلامی

اصول تربیت اخلاقی از منظر اسلام: رویکردی تطبیقی

این مقاله می‌خواهد با پژوهشی بنیادی ـ تاریخی و روش توصیفی ـ تحلیلی، شماری از اصول تربیت اخلاقی را از منظر اسلام بررسی کند؛ ازاین‌رو، نخست هر اصل را از زبان شماری از مربیان بیان می‎کند تا زمینۀ فهم روشن‎تر اصل فراهم شود. آن‌گاه نظر اسلام را دربارۀ آن اصل می‎آورد. یکی از مهم‎ترین نتایج مقاله این است که گوهر اخلاقی اسلام اقتضا می‎کند که به اصول تربیت اخلاقی هم پرداخته باشد. همچنین این مقاله بی‎آنک...

کارکردهای عدالت در حکمرانی اخلاقی از منظر اندیشه سیاسی اسلام

اگر اخلاق را واشکافیم، عدالت، یکی از عناصر بنیادین آن است. عدالت، امری اخلاقی است؛ بنیادین و جهان‏شمول که همۀ امور اخلاقی بر گرد آن می گردند. ورود اخلاق به عرصۀ سیاسی ـ اجتماعی، پیامدهای گوناگونی به همراه دارد. عدالت رفتارها را اخلاقمند، متعادل و اعتدال جو می کند؛ آن‏سان که اگر فرمانروایی به استبداد روی آورد یا ستم و ناداوری را در رفتار خویش حاکم سازد، از دایرۀ عدالت بیرون رفته است. این نوشتار ...